PARTICIPATIEF ONTWERP IN OPENBARE RUIMTE
Samen mooie hofjes maken!
Gemeente Westervoort
Mosterdhof, Westervoort
In dit project werd in samenwerking met Veenenbosenbosch landschapsarchitecten en Diep een nieuwe invulling gegeven aan de tien hofjes in de Mosterdhof, zodat ze naast groen in de wijk ook een andere functie krijgen waar bewoners blij van worden. Met omwonenden werd per hofje een ontwerpproces doorlopen. Met de realisatie worden deze collectieve ruimtes opnieuw geactiveerd en bewonerscontact gestimuleerd.
De wijkopzet van de Mosterdhof is van oorsprong gericht op een mix van bewoners door een woningbestand met woningtypen voor jong en oud. De waarde van collectiviteit en sociale samenhang in de wijk kwam o.a. tot uiting in de schakeling van de woning aan straatjes en rondom gezamenlijke hofjes. Deze hofjes waren ooit bedacht als ontmoetingsruimtes en geschetst met zitkuilen en andere voorziening die onderling bewonerscontact bevorderen.
De kwaliteit van deze hofjes is weggezakt en ze worden vandaag de dag beschouwd als oninteressante groenperkjes. Gelijktijdig met ene integrale herinrichting van de openbare ruimte in de wijk worden de hofjes aangepakt. In 2023-2024 worden de gemaakte ontwerpen gerealiseerd. Elk hofje heeft een geheel eigen karakter gekregen. De hofjes bevorderen als collectieve ruimte onderling burencontact en een aantrekkelijke woonomgeving.
Klimaatadaptatie en een toename van biodiversiteit zijn belangrijke uitgangspunten. De eenzijdige beplanting wordt vervangen en onnodige verharding wordt verminderd ten gunste van biodivers groen. Zo fungeert elk hofje als het ware als een kleine biotoop. Per hofje verschilt de beplanting en balans in toegepaste plantenmengsels van vaste planten, kruiden, hagen, heesters en bomen. Bomen die in voldoende staat verkeren blijven behouden en 41 gerooide bomen worden met 86 nieuwe bomen gecompenseerd.
Daken van woningen aan de hofjes worden afgekoppeld van hemelwaterafvoer en het water wordt geleid naar nieuwe wadi’s met bodemverbetering en uitbreiding van het bestaande infiltratieriool. Meer groen en wadi’s zorgen voor een omgeving die minder warmte vasthoudt en (extreme) regenval beter kan reguleren.
De hofjes zijn in een uitvoerig participatieproces met bewoners ontworpen. In een traject van 2 tot 3 zogeheten ‘Hoftafelgesprekken’ is gebrainstormd, zijn wensen geïnventariseerd en is aan de hand van terugkoppelingen en feedback elk ontwerp steeds een stap verder gebracht. Hierbij is ook gestuurd op de aanleg van wadi’s en deelname aan ontkoppeling en het toevoegen van spelaanleidingen (stapstenen, boomstammen etc.). Zo worden kinderen gestimuleerd om te bewegen en te spelen zonder dat er daadwerkelijk ‘echte’ speeltoestellen worden toegepast.
De heringerichte hofjes die in participatie met bewoners zijn gemaakt hebben een grote iconische waarde als eyecatchers die bijdragen aan een positiever imago onder bewoners en daarbuiten.
projectinformatie
Locatie
Mosterdhof, Westervoort
Opdrachtgever
Gemeente Westervoort
Looptijd
2020-2024
Status
DO afgerond, richting realisatie
Producten
inrichtingsplan, participatieproces
Rol
ontwerp, begeleiding participatieproces
Team
Ruben Ferwerda, Marcel Barzilay, Iris Immink, Willem Brouwers (veenenbosenbosch), Rens Rutter (veenenbosenbosch), Luc Joosten (veenenbosenbosch) Petra Hofman (Diep)